Türkiye’de elektrik ve elektronik alanında 1986 yılından beri yerini almıştır ve bugün kaliteli ve güvenilir elektrik şirketi olarak hizmet vermektedir.
Sahip olduğu bilgi ve donanımları işine yansıtarak her geçen gün büyümeye devam etmektedir.
Bizi Takip Edin:
Kompanzasyon Bakım Onarım
Kompanzasyon bakımı, enerji tesislerinde kullanılan kapasitif kompanzasyon sistemlerinin düzenli olarak kontrol edilmesi ve bakımının yapılması işlemidir. Kompanzasyon sistemi, endüstriyel tesislerdeki reaktif gücü düzenleyerek enerji verimliliğini artırır ve elektrik sistemlerinin stabilitesini sağlar.
Kompanzasyon bakımı aşağıdaki adımları içerebilir:
1.Kapasitör Kontrolleri: Kompanzasyon sistemini oluşturan kapasitörlerin düzenli olarak kontrol edilmesi önemlidir. Kapasitörlerin fiziksel durumu, bağlantıları, voltaj değerleri ve çalışma performansı gözden geçirilmelidir. Hasarlı veya arızalı kapasitörlerin tespit edilmesi ve değiştirilmesi gerekebilir.
2.Kapasitör Bankası Temizliği: Kapasitör bankalarının temizlenmesi, toz, kir veya diğer birikimlerin giderilmesi gerekebilir. Bu birikimler, kapasitörlerin verimli çalışmasını engelleyebilir. Kapasitörlerin temizlenmesi, uzman bir elektrikçi tarafından yapılmalıdır.
3.Bağlantı Kontrolleri: Kompanzasyon sistemine bağlı olan kablolama ve bağlantı noktaları periyodik olarak kontrol edilmelidir. Kötü veya gevşek bağlantılar, enerji kayıplarına ve sistemin verimsiz çalışmasına neden olabilir. Bağlantı noktalarının sıkı ve güvenli olduğundan emin olunmalıdır.
4.Reaktif Güç Ölçümleri: Kompanzasyon sisteminin doğru çalıştığını doğrulamak için reaktif güç ölçümleri yapılmalıdır. Bu ölçümler, reaktif gücün istenilen düzeyde telafi edildiğini ve enerji verimliliğinin sağlandığını gösterir. Reaktif güç faktörü (cosφ) değeri, düzenli olarak kontrol edilmeli ve gerekirse ayarlamalar yapılmalıdır.
5.Koruma ve Kontrol Cihazları: Kompanzasyon sistemindeki koruma ve kontrol cihazları da düzenli olarak kontrol edilmelidir. Röleler, sigortalar, kontaktörler ve otomatik kompanzasyon kontrol cihazları gibi bileşenlerin çalışma durumu ve ayarları gözden geçirilmelidir. Arızalı veya yanlış ayarlanmış cihazlar gerekli korumayı sağlayamaz ve sistemin güvenliğini etkileyebilir.
Kompanzasyon bakımı, enerji verimliliği, güvenlik ve elektrik sistemi performansı açısından önemlidir. Bu nedenle, düzenli bakımın yapılması ve gerekli önlemlerin alınması, kompanzasyon sisteminin etkili bir şekilde çalışmasını ve istenilen sonuçların elde edilmesini sağlar.
Kompanzasyon Bakım ve Onarımı: Enerji Kalitesini Korumanın ve Cezalardan Kaçınmanın Yolu
Kompanzasyon sistemleri, modern elektrik şebekelerinde enerji kalitesini ve verimliliğini korumak için hayati bir rol oynar. Bu sistemlerin temel görevi, endüktif yüklerin (motorlar, trafolar, balastlar vb.) şebekeden çektiği reaktif gücü dengeleyerek, Güç Faktörünü (Cos$\phi$) yasal sınırların içinde tutmaktır. Kompanzasyon Bakım ve Onarımı ise, işletmeleri yüksek elektrik faturalarından, reaktif cezalardan ve operasyonel aksaklıklardan koruyan sürekli bir süreçtir.
I. Kompanzasyonun Önemi ve Bakımın Gerekliliği
1. Reaktif Güç ve Cezalar
Elektrik Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirlenen limitlere göre, 9 kW ve üzeri enerji tüketen tesisler, şebekeden çektikleri reaktif enerjiyi belirli sınırlar içinde tutmak zorundadır (Genellikle endüktif reaktif tüketim aktif tüketimin %15-20'sini, kapasitif reaktif tüketim ise aktif tüketimin %10'unu geçmemelidir). Bu sınırların aşılması durumunda, işletmelerin elektrik faturasına reaktif enerji bedeli (ceza) yansıtılır.
2. Bakımın Kritik Rolü
Kompanzasyon panoları, sürekli değişen yüklere (açılıp kapanan motorlar) tepki vermek zorundadır. Bu dinamik yapı, panodaki elemanların hızla yıpranmasına yol açar. Düzenli bakım yapılmadığında, panonun performansı düşer, yanlış kademe seçimi başlar ve kaçınılmaz olarak ceza kaçınılmaz olur. Bakım, sistemi ceza sınırlarının altında tutmanın tek garantili yoludur.
II. Kompanzasyon Sistemlerinin Temel Bileşenleri ve Arıza Noktaları
Kompanzasyon panosu, temel olarak şu üç ana bileşenden oluşur ve arızalar çoğunlukla bu noktalarda yoğunlaşır:
III. Kompanzasyon Bakım Süreci ve Teknik Kontroller
Kompanzasyon bakım ve onarım süreçleri, genellikle elektrik faturası okuma dönemi sonrasında, aylık veya üç aylık periyotlarla yapılmalıdır.
1. Görsel Denetim ve Fiziksel Bakım
Temizlik ve Havalandırma: Pano içi, toz ve kirden arındırılır. Toz, özellikle kondansatörler üzerindeki izolasyonu bozabilir ve aşırı ısınmaya neden olabilir. Fan ve havalandırma sistemlerinin çalışır durumda olduğu kontrol edilir.
Fiziksel Hasar Kontrolü: Kondansatör tüplerinde şişme, sızıntı, çatlama veya renk bozulması (aşırı ısınma belirtisi) olup olmadığı gözlemlenir.
Bağlantı Sıkılaştırma: Tüm kablo pabuçları, kontaktör giriş/çıkışları ve sigorta bağlantıları termal stres ve titreşim nedeniyle gevşemiş olabileceği için tork anahtarıyla kontrol edilip sıkılaştırılır.
2. Elektriksel Ölçümler ve Analiz
Kapasite Ölçümü: Kondansatörlerin gerçek kapasite değerleri özel ölçüm cihazları ile ölçülür. Kapasite kaybı, genellikle üretici değerinin %10-15 altına düşerse, kondansatörün değiştirilmesi gerekir.
Termal Görüntüleme (Termografi): Sistem enerji altındayken termal kamera ile pano taranır. Aşırı ısınan kablo bağlantı noktaları, arızalanmak üzere olan kontaktörler veya aşırı yüklenen sigortalar erken teşhis edilir.
Reaktif Röle Fonksiyon Testi: Rölenin güç faktörünü doğru okuyup okumadığı, kademeleri doğru sürede ve sırada devreye alıp almadığı test edilir. Röle ayarları (tetikleme hassasiyeti ve gecikme süresi) optimize edilir.
Harmonik Analizi: Endüstriyel tesislerde (özellikle hız kontrol üniteleri kullanılan yerlerde) harmonik bozulmalar kondansatör ömrünü kısaltır. Gerekirse harmonik seviyeleri ölçülür ve filtreli kompanzasyon ihtiyacı belirlenir.
IV. Arıza Tespiti ve Onarım Çözümleri
Kompanzasyon panosunun cezaya girmesi veya alarm vermesi durumunda yapılan onarım, arızanın kök nedenine odaklanmalıdır:
Kondansatör Değişimi: Kapasite kaybı veya fiziksel arıza tespit edilen kondansatörler, aynı güç ve gerilim değerine sahip yenileriyle değiştirilir. Değişim öncesinde kondansatörlerin tam olarak deşarj edildiğinden emin olunmalıdır (İş Güvenliği).
Kontaktör Onarımı/Değişimi: Aşırı akım veya sık anahtarlama sonucu yanmış kontaktör kontakları temizlenir veya kontaktörler, kondansatör deşarj akımlarına dayanıklı, uygun güce sahip modellerle değiştirilir.
Sigorta ve Koruma: Arızalı veya yanlış seçilmiş sigortalar, doğru amperaj ve tipte olanlarla değiştirilir.
Röle Yeniden Ayarı: Reaktif röle, işletmenin mevcut yük karakteristiğine uygun olarak tekrar programlanır ve test edilir.
Özetle, Kompanzasyon Bakım ve Onarımı, bir işletmenin finansal sürdürülebilirliği ve enerji kalitesi için kilit noktadır. Düzenli ve proaktif bakım, reaktif ceza riskini ortadan kaldırır, enerji kayıplarını en aza indirir ve kritik elektrik bileşenlerinin ömrünü uzatarak beklenmedik arıza maliyetlerinin önüne geçer.